#21 Ististna'

Konsep Ististna'

• mutasna : yang dikecualikan
• mutsana minhu : hal yang dikecualikan

Adatul ististna'

1. الا [ila] - kecuali
2. غير [ghairu] - selain
3. سوى [siwa] - selain
4. سوى [suwa]- selain
5. سواء [sawa u] - selain
6. خلا [kha la] - selain / melainkan
7. عدا [a' da] - selain / melainkan
8. حاشا 9 [ha sha] - selain / melainkan

Ististna' terbahagi kepada 2 :

1. Ististna' Mutaashil
2. Ististna' Munqothi'

Penerangan Ististna' 

1. Ististna' Mutaashil

• Ististna' dan Ististna' minhu adalah sejenis.

• contohnya : قام القوم الا زيد 

         a) قام [ kha ma ] : telah datang , Ististna' minhu [ perkara ayang dikecuali ]

         b)  القوم [al khaumu ] : kaum ( sudah diketahui kerana kemasukan kalimat ال ) , 

         c) الا [ ila ] : kecuali ( adatul Ististna' )

         d)  زيد [ zaidun ] : zaid ( Ististna' , yang dikecuali 

    2.  Ististna' Munqothi'

• Ististna' dan Ististna' minhu adalah TIDAK sejenis.
• contohnya : قام القوم الا حمارا

         a) قام [ kha ma ] : telah datang , Ististna' minhu [ perkara ayang dikecuali ]

         b)  القوم [al khaumu ] : kaum ( sudah diketahui kerana kemasukan kalimat ال ) , 

         c) الا [ ila ] : kecuali ( adatul Ististna' )

         d)  حمارا[hamaran] : haiwan ( Ististna' , yang dikecuali 

Nota ringkas

1. apabila kalam(jenis ayat) adalah tam [ sempurna ] , maka istitsna wajib la mansub
2. apabila kalam yang jenis naqish iaitu kesepian istitsna minhu , maka istitsna di irob(perubahan baris kalimat) mengikut amil (adalah sejenis kalimat yang mengirob kalimat selepasnya) sebelumnya.

• contohnya :  قام إلا زيد
  
  i) قام , khama : telah datang      ii)  إلا , ila : kecuali   iii)   زيد , zaidun : zaid ( istitsna )

     3.   apabila adatul istitsna selain الا digunakan , maka maka mutsana wajiblah dikasrahkan.